De tweede kamer debatteerde op 17 oktober over de begroting voor volkshuisvesting. In dit debat kwam een aantal onderwerpen aan bod die gunstig kunnen uitwerken voor de woningmarkt. Een aantal zaken bleef helaas ook onbesproken. Een inventarisatie.
- Doorbouwgarantie. Zoals Henk Nijboer het noemt: een no-brainer. Het risico van onvoldoende voorverkoop bij nieuwbouw wordt tegen relatief lage publieke kosten weggenomen.
- Vergunningspremie. Prima idee, maar enigszins kortzichtig. Door een premie kan mogelijk extra capaciteit worden ingekocht om vergunningen te verstrekken. Maar hiermee los je vertragende elementen als stikstofberekeningen (en de gevolgen), implicaties wet natuurbescherming (de beruchte vleermuisvertraging), of de nieuwe omgevingswet niet op. Vergunningstrajecten duren niet lang bij gebrek aan wil of geld, maar meestal door stroperige besluitvorming en vertragende wet- en regelgeving.
- Grondpolitiek. Lijkt me evident. Verbied overheden om winst te maken bij gronduitgifte en er komt een flinke hoeveelheid betaalbare bouwgrond beschikbaar.
- Btw-verlaging bij nieuwbouw en renovatie woningen. Geeft een directe bouwimpuls, is effectief en eenvoudig uitvoerbaar. Ik pleitte in een eerder blog voor verlaging tot 0% voor een periode van 10 jaar. Hiermee krijgt de markt voldoende planningszekerheid.
- Afschaffen Vpb voor woningcorporaties. Leidt, nadat eerder de verhuurdersheffing werd afgeschaft, direct tot hogere investeringscapaciteit bij woningcorporaties.
- Meer geld en bouwcapaciteit naar studentenwoningen. Nuttig en nodig, lijkt me.
- Stimuleer corporaties om meer sociale woningen te bouwen en te verkopen. Een logische manier om meer wooncapaciteit te creëren, hoewel de focus naar mijn mening voor bij bouw en minder bij verkoop moet liggen.
- Stimuleer woningsplitsing zodat er meer wooneenheden beschikbaar komen. Idem, logisch en effectief.
- Hetzelfde geldt voor de striktere aanpak van scheefwoners. Dat bevordert doorstroming. Het probleem hierbij is dat veel scheefwoners niet kúnnen doorstromen, bij gebrek aan alternatief.
- In de tweede termijn, op 19 oktober, werd gepleit voor verlaging van de overdrachtsbelasting. Eveneens een no-brainer.
Ik vond al deze suggesties eerlijk gezegd behoorlijk positief en constructief. Een duidelijke lijn of samenhang ontbrak, maar stuk voor stuk is er veel voor deze suggesties te zeggen.
Een aantal suggesties uit het debat sneden in mijn ogen wat minder hout:
- Het bevriezen of verlagen van huren heeft geen positief effect op het woningaanbod. Prijzen dalen door meer aanbod of minder vraag. Verlagen van huren is een kadootje van verhuurder aan huurder en zal die verhuurder niet stimuleren om te investeren.
- Tochtkorting, ofwel extra huurverlaging bij een laag energielabel. Helpt niet om labels te verbeteren en zal op termijn leiden tot verdere verslechtering van de woonkwaliteit. Overigens zijn EPC’s al onderdeel van de WWS-puntensystematiek.
- De olifant in de kamer werd niet besproken: de voorgenomen regulering van de vrije huursector blijft als een donkere schaduw boven de markt hangen. De effecten zien we nu al een tijdje: verkoop van huurwoningen, lange wachtrijen voor elke huurwoning, wanhopige huurders die nergens heen kunnen en tegen elkaar opbieden.
Er waren kortom goede en productieve ideëen om de woningmarkt uit het slob te krijgen. Ik ben benieuwd wat daarvan in het komende verkiezingsgeweld overblijft.
On A Peppercorn 